Voor Vijftig+ Magazine deed ik een interview met Carlijn Vis en Humberto Tan over hun succesvolle podcast Doorgaan.
Een mooi leven leiden na een tragedie? Deze verhalen geven hoop
Carlijn Vis en Humberto Tan maakten samen de succesvolle podcast ‘DOORGAAN, hoe doe je dat?’ Daarin vertellen zes mensen zeer uiteenlopende verhalen over ingrijpende gebeurtenissen die hen overkwamen en onoverkoombaar leken. Eén ding hebben de vertellers gemeen: ze hebben met hun ongelooflijke veerkracht en doorzettingsvermogen hun leven toch weer een positieve wending kunnen geven.
Hoopgevende verhalen
Carlijn en Humberto, journalisten en podcastmakers, tekenden prachtige verhalen op. Hun podcast is al ruim 350.000 keer beluisterd en er komen veel reacties binnen bij de makers. ,,Ik snap dat wel”, zegt Carlijn. ,,De verhalen geven moed. Ik heb vroeger wel eens gedacht: als er echt iets heel vreselijks gebeurt, dan is het leven daarna misschien wel helemaal niet meer leuk. Maar na het horen van deze verhalen denk ik er anders over. De vertellers zijn optimistisch en hebben een manier gevonden om hun situatie te accepteren. Het is heel hoopgevend.”
Doorzettingsvermogen, veerkracht; Carlijn en Humberto kwamen er al pratend achter dat deze onderwerpen hen mateloos intrigeerden. Ze kenden elkaar toen al jaren. ,,Ik had samen met een fotograaf een serie gemaakt over slapeloosheid, Insomnia, en Humberto nodigde mij uit in zijn radioprogramma om daar iets over te vertellen. Na de uitzending vroeg hij of ik al plannen had voor een volgend project. Ik vertelde hem dat ik heel graag meer wilde weten over doorzettingsvermogen. Waar haalt iemand dat vandaan? Is dat een resultaat van je opvoeding? Hij sloeg daar meteen op aan en we besloten een podcast te maken.”
Fascinatie
De fascinatie om meer te weten te komen over doorzettingsvermogen ontstond toen Carlijn Johan ontmoette. Een man die, twee dagen voordat hij ging trouwen, zijn verloofde en dochter van zes maanden verloor, aangereden door een dronken automobilist. ,,Hij kwam in de criminaliteit terecht, maakte nog veel meer vreselijke dingen mee en toch had hij een sprankeling in zijn ogen. Ik snapte niet hoe dat kon! Doorgaan na al die ellende? Daar wilde ik meer van weten.”
Carlijn werkte fulltime bij de NRC, maar deed naast dat werk een jaar lang research voor de podcast. Ze ging op zoek naar doorzetters. ,,Ik zocht mensen die daar een verhaal over konden vertellen. Het was nog een hele zoektocht, want ik wilde verschillende verhalen hebben. Ik zocht diversiteit, variaties van doorzetten, om het zo maar eens te noemen. Denk aan verschillen in leeftijd, achtergrond en opleiding. Uiteindelijk heb ik rond de 20 mensen gesproken en vervolgens een keuze gemaakt.”
Vertrouwen
Kwetsbare verhalen komen alleen boven tafel als er vertrouwen is in de interviewer. Daarom stak Carlijn veel tijd in de voorbereiding. ,,Ik vertelde precies wat de bedoeling was. Een interview van 1,5 uur wordt uiteindelijk teruggebracht tot een podcast van 36 minuten. De gesprekken vonden plaats in een intieme studio. Ik bracht ontbijt mee en we begonnen altijd met koffie. Het is heel belangrijk om duidelijk te zijn en je open te stellen. Er ontstond een vertrouwensband. Ze konden me altijd bellen om nog iets toe te lichten, of juist iets weg te laten halen uit het verhaal. Ook naderhand hield ik contact met ze.”
Alle vertellers waren waanzinnig enthousiast over het eindresultaat. Ze konden het met anderen delen en merkten dat mensen ineens ook aan hen verhalen gingen vertellen.
In de eerste aflevering vertelt een vrouw over een vliegtuigcrash die ze wist te overleven. Dat is natuurlijk een extreem voorbeeld, maar een geweldige start van de serie. Daarna volgt onder andere het verhaal van Johan. En een luchtiger onderwerp: een man die per se arts wilde worden, maar een mavo-advies kreeg. Hij bewoog hemel en aarde om uiteindelijk toch zijn doel te bereiken.
Pageturner in audio
Het ging Carlijn en Humberto niet alleen om het verhaal op zich. ,,Nee, we stelden ook heel gerichte vragen want we wilden immers ook inzoomen op hun doorzettingsvermogen. Waardoor hadden ze dat? Daarnaast had ik mezelf als doel gesteld dat ik van elke podcast een ‘pageturner in audio’ wilde maken. Dat luisteraars de koptelefoon niet af zouden willen zetten. Dat gevoel wat je hebt als je een boek aan het verslinden bent.”
Beelden zijn er niet, bij audio. Dus er moest wel beeldend verteld worden. ,,Daarom vroeg ik naar details. Hoe zag het eruit? Wat voor geluiden hoorde je? Omschrijf dat eens. Ik wilde dat ze mij, en later de luisteraar, echt mee zouden nemen in het verhaal. Dat krijg je voor elkaar door in detail te treden. Maar sowieso zijn het ook allemaal geweldige vertellers.”
Deskundigen lichten toe
Er komen ook vier deskundigen aan het woord, die uitleggen waar ‘doorzetten’ en ‘veerkracht’ vandaan komen. Een filosoof, een familietherapeut, een psychiater en een neuropsycholoog. Carlijn vertelt dat de filosoof een prachtig voorbeeld gaf, wat echt bij haar is blijven hangen. Het gaat over acceptatie. Wanneer een hond aan de riem zit vanuit een rijdende auto, vinden we het vanzelfsprekend dat die hond mee blijft rennen en niet probeert de andere kant op te gaan. Dat hij dus accepteert wat er gebeurt en daar niet tegen vecht. Maar voor mensen is dat verre van vanzelfsprekend.
Maar wij gaan toch niet meehollen met een rijdende auto? ,,Nee, maar de auto staat voor iets anders. Namelijk het lot. Je kunt je daartegen verzetten, ertegen vechten. Maar veel beter is het om mee te bewegen, te accepteren dat je aan sommige dingen niets kunt veranderen. Om vervolgens te kijken wat er in die situatie wèl binnen je macht ligt.”
Doorzettingsvermogen en veerkracht komen in elk verhaal terug, maar de vorm verschilt per persoon. ,,Er is geen vast recept voor, maar we zien steeds een aantal ingrediënten voorbijkomen. Maar de belangrijkste is acceptatie.”
Niet doorzetten is geen schande
Wanneer je geen doorzetter bent, betekent dat overigens niet dat je een loser bent. Het is geen wedstrijd. Soms is het noodzakelijk om eerst andere zaken, andere problemen op te lossen, voordat je toekomt aan doorzetten. Mensen veroordelen omdat ze niet ‘gewoon’ even doorzetten is niet fair. Ook dit wordt besproken in de serie.
Carlijn is nu aan het nadenken over een nieuw seizoen van de podcast. ,,Gaan we door op hetzelfde thema? Of iets heel anders? We weten het nog niet en vragen onze luisteraars om suggesties. Maar we willen wel intense verhalen blijven vertellen. Over deze bijzondere kracht van de mens.”
Lees hier meer over de podcast.
Zoek jij een interviewer die echt het gesprek aangaat? Neem dan contact met me op. Meer interviews lees je hier.